Baş verənlər özünə hörmət edən hər bir azərbaycanlı üçün təhqirdir
Hər özündən çıxaraq hay-küy salan məktəblini sakitləşdirməyin köhnə və sınanmış bir yolu var: "Get, gündəliyi gətir!" Bu “sehrli” sözlərdən sonra müxtəlif ssenarilər mümkündür. Amma onların hər birinin əvəzedilməz atributu ölümcül sükut və nitq qabiliyyətini bir anda itirmiş “qəhrəman”dır.
Elə FIFA da ayda bir dəfə dünya futbol komandalarının, buna görə də konkret ölkədə futbol iqtisadiyyatına cavabdeh olan məmurların gündəliklərini yoxlayır. Son nəticələr göstərdi ki, Azərbaycan əsas dünya futbol qurumunun reytinqində daha 2 pillə geriləyərək 119-cu yerdə qərarlaşıb. Təcrübəsi olan azarkeş ağlabatan sual verə bilər: Gözlənilməz nə oldu ki, biz bu vəziyyətlə barışmadıqmı?
Bəla burasındadır ki, çoxları artıq ümidlərini üzüb, Azərbaycan futbolundan dəyərli heç nə gözləmirlər. Amma bu, heç də o demək deyil ki, hər şey belə də olmalıdır. Axı məntiqlə hər şey tam əksinə olmalıdır.
Dərs götürmək üçün bir nümunə - Kürasao!
Nəticə çıxarmazdan əvvəl FIFA-nın ən son reytinqinə nəzər salaq. Dünyada bizdən güclü kim var? Hansı ölkələrdə futbol Azərbaycandan daha yaxşı inkişaf edir? Yerli futbolçular və futbol rəsmiləri nümunə kimi kimə baxmalıdır? Əslində biz kimdən aşağıyıq?
Bizi Zimbabve, Tayland, Liviya, Qvineya-Bisau, Sierra Leone, Trinidad və Tobaqo, Bəhreyn, Zambiya, Kurakao, Kabo-Verde... qabaqlayır. Əminik ki, futbol azarkeşlərinin əksəriyyəti sadalanan ölkələrin bəzilərinin hansı qitədə yerləşdiyini belə, deyə bilməyəcək və onları dünya xəritəsində tapa bilməyəcək.
Əlbəttə ki, AFFA-nın yüksək vəzifəli şəxsləri kameralar qarşısında bahalı kostyumlar geyə bilər, ağıllı çıxışlar etmək üçün kreativlik edə bilər, UEFA və FIFA-nın müxtəlif tədbirlərində sifətlərində akademik ifadə ilə əyləşə bilər, lakin bu, dünya futbol komandalarının ən son reytinqindən sonra gördüyümüz son nəticəni dəyişmir – XƏCALƏT!
Bu, utancvericidir! Yaxşı, adi vətəndaşa başqa necə başa sala bilərsən ki, Azərbaycan Karib dənizində, əhalisi 150 min nəfər olan Kürasao adasından zəifdir?! Bizim Sumqayıtın əhalisi onlardan iki dəfə çoxdur. 10 milyonluq Azərbaycanda 11 normal futbolçu tapmaq mümkün olmur, amma 150 minlik Kürasaoda bunlar tapılır!
Ayıbdır, ayıb! Xeyr, ola bilsin ki, mövcud vəziyyəti təsvir etmək üçün başqa sözlər də var, lakin onların mediada işlənməsi sadəcə olaraq qeyri-etikdir.
Bəlkə futbolçularımız acdır?
Təbii ki, sual yaranır: bəlkə futbolçularımıza kifayət qədər maaş verilmir? Meydanda acınacaqlı görünmələrinin səbəbi enerji və vitamin çatışmazlığı, aclığı ola bilərmi? Yaxşı, vəziyyəti aydınlaşdırmağa çalışaq.
Bir müddət əvvəl “Sporting Intelligence” ən yüksək ödənişli futbol çempionatlarının reytinqini dərc etmişdi. Siyahıya 68 ölkə daxildir. Gözlənildiyi kimi ilk 5 yer belə görünür: İngiltərə, İspaniya, İtaliya, Almaniya, Fransa. Azərbaycan 40-cı yerdədir. Yəqin ki, anlayışlı adam bu məlumatdan sonra müvafiq nəticə çıxara bilər. Ancaq ümumi mənzərəni bir az da tamamlayacağıq.
Belə ki, Azərbaycan futbolçuları Serbiya, İrlandiya və Lüksemburqdakı həmkarlarından daha çox pul alırlar. Bu üç ölkənin adı bir səbəbə görə çəkilir. Hamısı 2022 Dünya Çempionatının seçmə mərhələsindəki rəqiblərimizdir. Azərbaycan komandasının bu komandalar fonunda yaşıl meydanda necə göründüyünü hamımız yaxşı xatırlayırıq. Serblərə iki məğlubiyyət, irlandlarla görüşdə bir heç-heçə və bir məğlubiyyət, Lüksemburqa məğlubiyyət. Qoy hər kəs öz nəticəsini çıxarsın.
Və yuxarıda qeyd etdiyimiz 68 ölkənin adı olan reytinqdə Azərbaycan Slovakiya, Bolqarıstan, Sloveniya, Finlandiya, Gürcüstan, Nigeriya, Uelsə yuxarıdan aşağı baxır... Və neçə-neçə başqa ölkə idmançıların maaşlarının çox aşağı olması səbəbindən bu reytinq siyahısına sadəcə daxil olmayıb! Deməli, söhbət ümumiyyətlə, maaşlardan, puldan getmir.
Zorən ifşa
19 yaşadək futbolçulardan ibarət Azərbaycan yığmasının baş məşqçisi Elxan Abdullayev bəlkə də özü istəmədən indiki vəziyyətdə əsl günah karlarını göstərdi. Jurnalistlərin Qırğızıstanla iki heç-heçə bitmiş görüşü ilə bağlı dediklərindən hiddətlənən gənclərin məşqçisi ürəyini boşaldıb: “Hansı səbəblərdən bu gün Qırğızıstana yuxarıdan aşağı baxırsınız? Sənin Qırğızıstandan nəyin yaxşıdır? Məlumat üçün bildirim ki, həmin U-19 komandasından üç futbolçu “Beşiktaş”ın U-19-nun əsas oyunçularıdır. “Beşiktaş”da hansı azərbaycanlı futbolçular oynayır? “Qırğızıstan bizdən zəifdir” demək düzgün deyil. Bu komanda Türkiyə və Yaponiyaya qalib gəldi. Deyəcəklər ki, bu, Asiya komandasıdır. Nə olsun? Asiya komandalarının zəif olduğunu düşünürsünüz? Qırğızıstanla yanaşı, Özbəkistan və Tacikistan da çox güclüdür. Bəlkə də biz onlardan nəsə öyrənməliyik”.
İndi 30-40 il geriyə qayıdaq. O vaxt “Neftçi” SSRİ çempionatında çıxış edib, Sovet Azərbaycanını təmsil edirdi. İstər pis, istər yaxşı oynasalar da, neftçilər əsas Liqada müntəzəm iştirakçı idilər, həm “Spartak”, həm də “Dinamo Kiyev” üzərində zaman-zaman qələbə qazana bilirdilər. Bəs onda Qırğızıstan futbolu hansı vəziyyətdə idi? Azərbaycanla müqayisə olunacaq heç bir nəticələri yox idi. Qırğız futbolunun siması, daim ikinci liqada olan və arzusu böyük birinci liqaya qalxmaq olan Frunze (indiki Bişkek) şəhərindəki “Alqa” klubu idi. Və o illərdə kimsə İsgəndər Cavadov, Anatoli Banişevski, İqor Ponomaryevə desəydi ki, onlar nə vaxtsa qırğızların Azərbaycan millisi ilə bərabər oynadığını eşitməli olacaqlar və U-19-un məşqçisi onlardan və taciklərdən öyrənməyi məsləhət görür (yeri gəlmişkən, Düşənbə “Pamir”inin ən yaxşı nəticəsi SSRİ çempionatında 10-cu yer idi), ən azı, yumşaq desək, həmin şəxsin dalına bir təpik dəyməli idi.
Amma indi bu, bir reallıqdır. Baxmayaraq ki, Azərbaycanda hər il yalnız milli komandaların ehtiyacları üçün 10 milyon manat xərclənir. Bəs kim bizi belə bir RƏZALƏTƏ gətirib? Sual yəqin ki, ritorikdir, artıq hamı hər şeyi başa düşür. Amma bəla ondadır ki, müvafiq Federasiya baş verənlərdən qətiyyən narahat deyil və təmtəraqla komandanın sükanı arxasına gətirilən millinin baş məşqçisi de Biasi isə qətiyyətlə bildirdi ki, Azərbaycan təsnifat qrupunda sonuncu yerdən başqa nəyəsə ümid etməməlidir...
P.S. Əlbəttə ki, baş verənlər özünə hörmət edən hər bir azərbaycanlıya təhqirdir. Həm də ona görə ki, FIFA reytinqində bizi illərdir ki, ərazilərində hərbi əməliyyatlar gedən və bütün ölkələri xarabalığa çevrilmiş dövlətlər - Liviya və Suriya da qabaqlayır. Bəlkə əcnəbi məşqçiləri dəvət edib onlara milyonlar xərcləməkdənsə, məhz bu ölkələrin federasiya işçilərini transfer etmək barədə düşünmək lazımdır? Axı həm onların, həm də AFFA-nın işinin nəticəsi göz qabağındadır. Çağırsaq, şübhəsiz ki, uduzmayacağıq…