Bakıda “pik saat” anlayışı itib: ciddi problemlə qarşı-qarşıyayıq

Cəmiyyət

25.10.2022 - 10:16

İş vaxtının dəyişdirilməsi tıxaclarla mübarizəyə töhvə verəcək?

Paytaxt yollarında sıxlıq adi hala çevrilib. Onlara görə biz evə həmişəkindən xeyli gec çatır, işgüzar və dostluq görüşlərinə və təbii ki, işə gecikirik.

Milli Məclisin üzvü Fazil Mustafa bu yaxınlarda Əmək Məcəlləsinə, tıxac səbəbindən işə gecikmə ilə bağlı maddənin salınmasını təklif edib. Deyib ki, bu problemi daha çox Bakının kənarından və ətraf rayonlardan gələnlər hiss edirlər: “Bir saat gecikmək məsələsi qanunvericilik səviyyəsində təsdiqlənməsə belə, Nazirlər Kabinetinin qərarlarına salınsın. Xüsusilə, bunun qadınlara şamil olunması zəruridir”.

Tıxaclar bezdirici və yorucu olmaqla yanaşı, sərnişinlərin və sürücülərin stress səviyyəsini artırır, ətraf mühitə mənfi təsir göstərir, yanacaq sərfiyyatının artmasına səbəb olur, təcili yardım xidmətlərinin fəaliyyətini dayandırır və s. Bakının əhalisi artır, avtomobillərin sayı da çoxalır. Bu, artıq gözardı edilə bilinməyən bir problemdir.

Deputat Vüqar Bayramov da Bakı yollarında tıxacların iqtisadi fəallığa mənfi təsir etdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, infrastrukturun genişləndirilməsi vacibdir və bununla bağlı işlərin getməsi təqdirəlayiqdir.

Amma Bayramov qeyd edib ki, heç bir ölkə inkişaf etmiş infrastrukturun köməyi ilə tıxac problemini həll edə bilməyib: “Ona görə də başqa, dolayı tədbirlərə ehtiyac var. Dövlət sektorunda iş günü özəl sektora nisbətən tez başlayarsa, bu, yollarda vəziyyəti müəyyən qədər yaxşılaşdıra bilər”.

Bu arada bu fikirlə razılaşanlar da var, başqa yolla getməyin lazım olduğuna əmin olanlar da.

“Sürücülərin Maarifləndirilməsinə Yardım” İctimai Birliyinin sədri Fazil Məmmədov AYNA-ya şərhində söyləyib ki, iş saatının başlaması müxtəlif vaxtlarda olsa, bu, müəyyən nəticə versə də, cüzi olacaq: “Bu məsələni sistemli şəkildə həll etmək lazımdır. Azərbaycan əhalisinin böyük hissəsi Abşeronda yaşadığı halda, yollar bu qədər avtomobilin və piyadanın öhdəsindən gələ bilməyəcək”.

“Siz logistikanı dəyişdirə bilərsiniz, əhalini ictimai nəqliyyata mindirməyə və ya iş saatını dəyişdirməyə, şəxsi nəqliyyat üçün şəhərin bir hissəsini bağlamağa və ya başqa bir şeyə cəhd edə bilərsiniz. Bu, müəyyən nəticə verəcək, lakin bütövlükdə problemi həll etməyəcək”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

Dayanıqlı İnkişaf Tədqiqatları Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayev də AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, sözügedən təklif tıxac problemini həll etməyəcək və iqtisadiyyata heç bir fayda verməyəcək: “Belə bir qərar ümumi daxili məhsulun azalmasına səbəb olacaq. İllər ərzində düzəldilmiş bütün bir zəncir var - o qırılacaq. İstehsalın işi zamanla dəyişəcək, elektrik istehlakında dəyişiklik olacaq. Məktəblərdə dərslərin başlama vaxtının və uşaq bağçalarının başlama vaxtının dəyişdirilməsinin zəruriliyi ilə bağlı suallar olacaq. Bir çox valideynlərin iş günü adi vaxtdan tez başlasa, uşaqlarını məktəbə aparmağa vaxtları olmayacaq. İctimai nəqliyyatın işinə yenidən baxmaq lazımdır”.

Onun fikrincə, həll yollarından biri köhnə avtomobillərin idxalını məhdudlaşdırmaqdır: “Ölkədə çoxlu avtomobil var, onların sayı getdikcə artır və onların əksəriyyəti heç ilk gənclik dövrünü yaşamır. Belə köhnə avtomobillər tez-tez qəzalara səbəb olur, çünki “metal yorğunluğu” deyilən bir şey var. İndi də Bakıda çoxlu sayda taksi var. Səbəb aydındır - işsizlərin çoxu gündəlik çörəyini qazanmaq üçün taksiyə üz tutur. Amma şəhərin bu qədər taksiyə ehtiyacı yoxdur, onların sayı azalmalı, xidmət yaxşılaşmalıdır”.

“Mən sizə bir neçə hal barədə məlumat verəcəyəm. Birtəhər taksi çağırdım və taksi sürücüsü gecə növbəsindən sonra idi və təbii ki, çox yorğun idi. Beləsi ilə yol getməyin təhlükəli olduğu aydındır. Və ya başqa bir hal da var - bir taksi sürücüsü dəli sürətlə sürür və eyni zamanda nə qədər sürətlə getdiyi ilə öyünür. Bu, qəbuledilməzdir. Taksi sürücülüyü məsuliyyətli işdir, amma təəssüf ki, bizdə deyil”, - deyə ekspert vurğulayıb.

Ağayevin dediyinə görə, taksi sürücülərinin bir çoxu şəhəri tanımır: “Birinə oturursan və dərhal sual "lazım olan yerə necə çatmalısan?" olur. Yaxşı ki, indi çoxlarının naviqasiya sistemi var. Amma taksilərin sayını azaltmaq üçün normal maaşla yeni iş yerləri açmaq lazımdır. Və təbii ki, nəhayət, ictimai nəqliyyatın işini qurmalıyıq. Hazırda marşrutlarda kifayət qədər avtobus yoxdur”.

“Xidmət-iş” Həmkarlar İttifaqı Federasiyasının vitse-prezidenti Cəmaləddin İsmayılov isə deputatın ideyasını müsbət qarşılayır. Onun AYNA-ya şərhinə görə, ideya pis deyil və pik saatlarda tıxaclar azala bilər.

“Və belə ki, yenilik təkcə işə deyil, həm də təhsil müəssisələrinə aid ola bilər. Bununla belə, bunu üç ay ərzində bir təcrübə şəklində etməyə dəyər və uğurlu olub-olmadığını, zəif və güclü tərəflərini görməyə dəyər”, - deyə müsahibimiz qeyd edib.

Bununla belə, İsmayılov əmindir ki, problem kompleks şəkildə həll edilməlidir: “Küçələrdə yol hərəkəti qaydalarını pozduğuna görə fövqəladə vəziyyətlər yaradan taksi sürücüləri, moped sürən kuryerlər və digər nəqliyyat vasitələri az deyil. Və buna görə də tıxaclar yaranır. Təbii ki, bizə yaxşı qurulmuş yol infrastrukturu da lazımdır”.

Müəllif: Elya Belskaya