Rəsmilərin boğazdan yuxarı bəyanatları faktların ayaqları altında
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Anadır şəhərinin sakinləri ilə görüşü zamanı deyib: “Rusiya hər mənada özünü təmin edən, güclü və irəliyə doğru gedən ölkədir. Onların (Qərbin) problemləri başdan aşır, hətta bizim problemlərimizlə müqayisə oluna bilməz”.
O, həmçinin iddia edib ki, "Avropanın aparıcı iqtisadiyyatları belə, çətin günlərdən keçir - biz böyüyürük, amma onlar çökür".
Bu sözlərdən sonra Rusiya Prezidentinin ağ yalan dediyini söyləmək çox yumşaq ifadə olardı. Bəli, indiyədək Rusiya iqtisadiyyatında sürətli tənəzzülün qarşısı alınıb. Amma bu cümlədəki əsas söz “hələ”dir.
Eyni zamanda Qərbin iqtisadi problemlərinin Rusiyadan daha çox olması iddiası da doğru deyil. Beləliklə, Rusiya siyasətçilərinin sözlə rəqabət aparmağa çalışdıqları ABŞ iqtisadiyyatı ötən ilin üçüncü rübündə illik müqayisədə 5,2% artıb ki, bu da əvvəllər gözlənilən 4,9% göstəricidən daha yaxşı göstəricidir.
Ticarət Departamentinin İqtisadi Təhlil Bürosunun (BEA) məlumatına görə, ABŞ ÜDM-i keçən rübdə əvvəllər bildirilən 4,9%-lik tempdən 5,2% illik artım göstərib. Bu, həm də 2021-ci ilin dördüncü rübündən bəri ən yaxşı artımı təmsil edir. Təkcə sentyabr ayında ABŞ-da 336,000 iş yeri yaradılıb ki, bu da iqtisadçıların 170,000 proqnozlarından xeyli yüksəkdir. ABŞ-da işsizlik səviyyəsi 3,8% təşkil edir.
İndi isə əmək haqqının səviyyəsinə nəzər salaq. Rusiyada minimum və orta əmək haqqı 13890 və 53021 rubl (müvafiq olaraq 190 və 688 ABŞ dolları) təşkil edir. ABŞ-da hər bir ştat öz orta gəlir səviyyəsini təyin edir. Məsələn, 2023-cü ildə ən yüksək maaşlar Nyu York, Alyaska, Kaliforniya və Konnektikutda ödənilib. Eyni zamanda, ABŞ-da saatda minimum əmək haqqı təxminən 8 dollardır. Bu, ayda 1160 dollara bərabərdir. Yəni Rusiya ilə fərq 9 dəfədir. Və ABŞ-da orta əmək haqqı saatda 28,26 dollardır. Yəni ayda təxminən 4521,6 dollar.
Gördüyünüz kimi, burada da dəfələrlə fərq var. Belə bir şəraitdə Rusiyanın ABŞ-dan üstünlüyündən necə danışmaq olar – bu məsələ hələ də KVN-də çıxış edən komandalara veriləsi sualdır. Onlar həm də Rusiyanın iqtisadi əzəmətinin bu ölkənin Şimali Koreya və İrandan silahlar dilənməyə məcbur olduğunu sübut edib-etməməsi sualına cavab axtara bilərlər. Rusiyada Türkiyə, Azərbaycan və digər ölkələrin doldurduğu toyuq yumurtasının ümumi çatışmazlığından danışmaq belə, nədənsə əlverişsizdir.
Ancaq bunlar hamısı deyil. Kreml Ukraynaya qarşı aparılan müharibəyə yüz milyonlarla dollar xərcləyir, ruslar isə kommunal xidmətlərlə bağlı onlarla fövqəladə vəziyyətdən əziyyət çəkirlər. Bu barədə “We Can Explain” məlumat yayıb.
"Bir ay ərzində Rusiyada ən azı 8 böyük kommunal qəza baş verib, 800-dən çox evə ziyan dəyib. Digər fövqəladə halların sayı onlarladır", - deyə mənbə iddia edir.
Xüsusilə, Moskva vilayətində kommunal dağılma indi davam edir: Dmitrov şəhərində, Elektrostal şəhərində istilik və isti su kəsilib, yerli sakinlər isinmək üçün ocaq yandırırlar. Solneçnoqorsk və Şelkovo əhalisi də istilik problemindən şikayətlənir. Bundan başqa, Yekaterinburqda yanvarın 9-da qazanxananın təmiri ilə əlaqədar 324 ev istiliksiz qalıb. Çoxmərtəbəli yaşayış binalarında, düz girişlərdə qar yatır və ərimir. Bir neçə gün əvvəl Voronejdə yüzdən çox ev istilik şəbəkəsində “təcili” təmir işlərinə görə istiliksiz qalmışdı. Dekabrda Kalininqradda istilik magistralında yaranan fasilə səbəbindən 120 ev istiliksiz qalıb.
Hətta RF raket qüvvələrinin strateji komanda məntəqəsi də çətinliklərlə üzləşir. Ümumilikdə, Mənzil-Kommunal Təsərrüfatı İslahatı Fondunun müşahidə şurasının sədri Sergey Stepaşin 2021-ci ilin yayında ölkədə kommunal infrastrukturun pisləşməsini 60-70% səviyyəsində qiymətləndirib. O vaxtdan bəri vəziyyət yalnız pisləşdi.
Dondurulmuş, texnoloji cəhətdən çox geri qalmış - bu günün Rusiya reallığı budur.
Gələcəkdə necə olacaq? Məlum olub ki, yaxın iki onillikdə Rusiyada hər il orta hesabla 800 mindən çox insan məhv ola bilər və 21-ci əsrin ortalarına qədər ölkə 15,1 milyon daimi sakini itirə bilər. Rusiya mediasının yazdığı kimi, bu mənfi hal ölkənin Federal Dövlət Statistika Xidmətinin (Rosstat) proqnozu, oktyabr ayında təqdim edilən və ölkədə pensiya və uşaq müavinətləri üçün büdcənin hazırlanmasında istifadə edilən “əsas” ssenariyə əlavə olaraq dərc edilib.
"Əsas" proqnoza görə, 2023-2046-cı illərdə Rusiya Federasiyasının əhalisinin təbii azalması ildə orta hesabla təxminən 500 min nəfər olacaq və əhalinin ümumi sayı 7,6 milyon nəfər azalaraq 138,8 milyon nəfərə qədər azalacaq. Bu göstərici 1981-ci ildən bəri minimumdur.
“Rosstat”ın “pessimist” ssenarisinə görə, Rusiya XXI əsrin ikinci yarısını cəmi 130,6 milyon daimi sakinlə qarşılayacaq ki, bu da 1970-ci illərin əvvəllərində RSFSR-in (130 milyon) və ya 1897-ci ildə Rusiya İmperiyasının (129 milyon) səviyyəsinə uyğundur.
Bu, reallıqdır - rəqəmlərdə və faktlarda. Onlar göstərir ki, Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin nikbin bəyanatları, yumşaq desək, əsassızdır.