Bunlar müharibəyə, qana və özgə torpaqlarını ələ keçirməyə susayıblar
Rusların müharibə istəyib-istəmədiyi sualına bir daha müsbət cavab alındı. Rusiya Federasiyasında xarici agent kimi tanınan Yuri Levada Analitik Mərkəzi “Ukrayna ilə münaqişə? 2023-cü ilin oktyabr ayı hesabatı” adlı hesabat dərc edib. Özlərini alternativ, qeyri-təbliğat düşüncəsinin mənbəyi adlandıranların heyrətamiz dərəcədə qorxaq söz seçimini dərhal qeyd edəcəyəm. Göründüyü kimi, hətta hesabatın başlığında belə, müharibəni müharibə adlandırmağa qorxurlar.
Və ifadədəki bu cür qorxaqlıq, belə demək mümkünsə, bütün sorğuya yayılır. Buna əsasən, üç aydır Ukrayna hadisələrinə diqqətin səviyyəsi dəyişməyib, rusların təxminən yarısı hadisələri izləyir. Diqqət edin, bir daha vurğulayıram, ifadənin çevikliyinə. Ruslar, burada qeyd olunduğu kimi, görürsünüz, “Ukrayna hadisələri”nə böyük maraq göstərirlər. Rusiyanın Ukraynaya qarşı başlatdığı amansız, qanlı, genişmiqyaslı müharibəyə deyil, “Ukrayna hadisələri”nə…
Sanki söhbət Rusiya Federasiyasının rəhbərliyinin və bu ölkənin vətəndaşlarının günahı olmayan bir şeydən gedir. Sanki səhnədə hansısa tamaşa göstərilir, amma görürsən, ruslar hələ də onunla maraqlanırlar. Sinizm? Daha çox. Bu, sözügedən rəy sorğusunu adi bir təbliğata çevirən mənasızlıq və anlayışların əvəzlənməsidir. Axı, aydındır ki, respondentin cavabı məhz sualın ifadəsindən asılıdır. Xüsusən də Rusiya kimi insanların öz kölgəsindən qorxduğu və həmişə açıq şəkildə “partiya və hökumətin xəttini” dəstəkləyəcəyi bir ölkədə.
Respondentlərə Rusiyanın açdığı müharibə haqqında deyil, “Ukrayna ilə münaqişə” haqqında sual verildiyi, burada “Ukrayna hadisələri” ifadəsinin işlədilməsi, ərinin yataqda bir neçə sevgili ilə tutduğu arvadın bəhanələrinə bənzəyir: “hər şey o qədər də sadə deyil” kimi bir bəhanəyə.
Bununla belə, Levada Mərkəzinin digər məlumatlarını öyrənək. Onlar getdikcə daha çox şoka salırlar.
Xüsusilə, onların fikrincə, Rusiya silahlı qüvvələrinin hərəkətlərinə dəstək səviyyəsi bir qədər də artıb. Ən yüksək dəstəyi televiziyaya güvənən yaşlı respondentlər və P rezidentin fəaliyyətini bəyənənlər nümayiş etdirir. Sorğuda iştirak edənlərin yarıdan çoxu “Xüsusi hərbi əməliyyat”ın (XHƏ) uğurla inkişaf etdiyinə inanır. Bəli, bəli, “müstəqil”, demək olar ki, müxalif Levada Mərkəzinin sorğusunda “XHƏ” haqqında nağıldan istifadə edilir. Yəni o, Rusiya telekanalının hər hansı bir təbliğatçısı ilə eyni şeyi deyir.
Davam edək. Eyni zamanda, Levada Mərkəzi iddia edir ki, son bir ayda sülh danışıqlarının tərəfdarlarının sayı bir qədər artıb (55%-ə qədər). Respondentlər deyirlər ki, “XHƏ”-nin başladılmasının əsas səbəbi Donbass sakinlərinin müdafiəsi olub. Heyrətamiz! Ruslar əmindirlər ki, ölkələrinin ərazisinin bir hissəsini işğal etməklə, vətəndaşlarını öldürməklə, şəhərlərini xarabalığa çevirməklə başqa dövlətin vətəndaşlarını “qorumaq” hüquqları var.
Və bu, cahillik deyil. Bu, öz ölkəsinin istənilən cinayətini təsdiqləməyə kütləvi hazırlıqdır.
Davam edirik. Əksər ruslar əmindirlər ki, hərbi əməliyyatlar ən azı daha altı ay davam edəcək (demək olar ki, yarısı bir ildən çox deyir). Respondentlərin keçmişə qayıtmaq və “XHƏ”-yə başlamaq qərarına təsir etmək imkanı olsaydı, 41% belə bir qərarı ləğv edərdi, 43% isə onu dəstəkləyəcəkdi. Rusların əksəriyyəti Putini hərbi əməliyyatların başa çatdığını elan edəcəyi təqdirdə, lakin “yeni ərazilərin” saxlanılması şərti ilə dəstəkləməyə hazırdır.
Bəli, Levada Mərkəzi Ukraynanın işğal olunmuş əraziləri ifadəsini işlətməyə qorxur. O, yalnız bildirir ki, 2023-cü ilin oktyabrında “Ukrayna hadisələri”nə diqqətin səviyyəsi son üç ayda dəyişməyib. Belə ki, respondentlərin 20%-i “çox yaxından” (sentyabrda - 18%), digər 29%-i isə “olduqca diqqətlə” izlədiklərini (sentyabrda - 30%) deyir. Respondentlərin 35%-i çox diqqət etmədən izləyir, 15%-i isə ümumiyyətlə izləmir. Yaşı 55 və daha yuxarı olan insanlar “Ukraynadakı hadisələri” ən yaxından izləyirlər (28% çox yaxından, 33% olduqca yaxından).
Rusiya silahlı qüvvələrinin Ukraynadakı hərəkətlərinə dəstək səviyyəsi yüksək olaraq qalır və "münaqişə" başlayandan bəri ciddi dəyişikliklərə məruz qalmayıb: oktyabrda 76% (sentyabr - 73%) cavab verdi ki, mütləq dəstəkləyirlər və daha çox dəstəkləyirlər. Dəstəkləmirlər - cəmi 16% (avqustda - 20%).
Qarşımızda belə rəqəmlər və belə sorğu var. Qarşımızda Rusiya Federasiyasında “müstəqil” sosioloqların olmadığına dair sübutlar var. Bu və ya digər şəkildə hakimiyyətin əlinə oynayanlar var.
Rusların cavablarına gəlincə, onlar dövlət cinayətlərinə görə kollektiv təqsir amilini inkar edənlərin yanlış mövqeyini bir daha təsdiqləyirlər. Rusların böyük əksəriyyəti müharibəyə, qana və yad torpaqların ələ keçirilməsinə susayıb. Və bu göstərici bütün dünya ölkələrini Rusiya Federasiyasına müvafiq davranmağa məcbur etməlidir.