Muzdlular ölkəni tərk edirlər, amma... - Mali Rusiyadan hərbi yardım almağa davam edəcək
Rusiyanın özəl hərbi şirkəti olan “Vaqner” döyüşçüləri Malidə üç il yarım davam edən missiyasını başa vurduqlarını elan ediblər. Bildirilir ki, bu müddət ərzində onlar “ölkədə qalan terrorçu qrupları məğlub ediblər, bütün regional paytaxtları və strateji əhəmiyyətli şəhərləri azad ediblər və Mali hərbçilərini müasir döyüşlər aparmaq üçün öyrədiblər”. Qərbi Afrikadakı kampaniya zamanı rus hərbi təlimatçıları daha nə ilə yadda qalıb?
“Vaqner” komandanlığı Malidə 2021-ci ilin payızında başlayan hərbi əməliyyatın 6 iyun cümə günü başa çatdığını elan edib. Qərar bütün müqavilə tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar qəbul edilib.
"Şirkət üzvləri Mali xalqı ilə çiyin-çiyinə terrora qarşı mübarizə apardılar. Biz əsas vəzifəni yerinə yetirdik - bütün regional paytaxtlar qanuni hakimiyyətin nəzarətinə qayıtdı. Missiya tamamlandı. “Vaqner” vətənə qayıdır", - hərbi şirkətin bəyanatda qeyd edilib.
Şirkətin Mətbuat Xidmətindən “Lenta.ru”ya verilən məlumata görə, rus hərbçilərinin vəzifələrinə təkcə terrorçularla mübarizə deyil, həm də yenidən silahlanma, Mali Silahlı Qüvvələrinə təlim və effektiv antiterror əməliyyatları sisteminin yaradılması daxil olub.
Malinin müdafiə və veteranlarla iş üzrə naziri general Sadio Kamara “Vaqner”in mövcudluğunu “ölkənin bərpa edilmiş suverenliyinin simvolu” adlandırıb: "Sizin terrorizmlə mübarizəyə verdiyiniz töhfə əvəzsizdir".
Bildirilib ki, regiondakı “Vaqner” üzvlətrinin işi Malidə vəziyyəti sabitləşdirməyə və böhrandan çıxmağa kömək edib. İndi ölkədə asayişi qorumaq üçün Rusiya Müdafiə Nazirliyinə tabe olan Afrika Korpusunun kontingenti yerləşdiriləcək.
Xatırladaq ki, Maliyə “Vaqner” getməmişdən əvvəl doqquz illik vətəndaş müharibəsi baş verib. 2012-ci ildə “Tuareq” köçəriləri keçmiş Fransa koloniyasında üsyan qaldıraraq ölkənin şimalında müstəqil “Azawad” dövləti elan edərək mərkəzi hökumətlə müharibəyə başlayıblar.
Üsyançı hərəkat tezliklə parçalanıb: dünyəvi liderlər və islamçılar qarşıdurmaya giriblər. Beynəlxalq terror təşkilatlarının, o cümlədən “Əl-Qaidə”nin dəstəklədiyi radikallar qalib gəlib.
Fransa münaqişəyə müdaxilə etmək qərarına gəlib: Serval əməliyyatı 2013-cü ildə başlayıb. Fransızlar bölgəyə təxminən üç min əsgər göndərib və tezliklə islamçıları səhraya qovublar.
Bundan sonra yaraqlılar partizan taktikasına keçiblər - bir şəhərdə bir-birinin ardınca üsyanlar qaldırılıb, hökumət və ya fransız qoşunları yaxınlaşanda geri çəkilib, terror hücumları ilə cavab veriblər. Lakin fransız kontingent terrorizmə qarşı effektiv mübarizə üsullarını nümayiş etdirməyib və ölkədə vəziyyəti sabitləşdirə bilməyib.
2021-ci ilin mayında Malidə hərbi çevriliş baş verib və polkovnik Assimi Qoita hakimiyyətə gəlib. O yeni müttəfiqlər axtarmağa başlayıb və əvvəllər Liviya və Mərkəzi Afrika Respublikasında (CAR) fəaliyyət göstərən Rusiya “vaqner”inə müraciət edib.
Tezliklə hökumət Fransadan qoşunlarını çıxarmağı tələb edib. Ölkənin hakimiyyət orqanları bununla razılaşıb və beləliklə, 70 ilə yaxın Fransanın müstəmləkəsi olan və daha 60 il Fransanın təsiri altında olan Mali dövləti real suverenlik əldə edib.
Rusiya Beynəlxalq Təhlükəsizlik üzrə Zabitlər Birliyinin direktoru, hərbi ekspert Aleksandr İvanov “Lenta.ru”ya deyib ki, Rusiya “gecikmələr və lazımsız hərəkətlər olmadan məqsədyönlü sabitləşmənin uğurlu və davamlı modelini” təklif edir: “Bu, sülhməramlılıq adı altında böhranı daha da dərinləşdirən, uzunmüddətli münaqişələrə səbəb olan və ölkələri xarabalığa çevirən Qərb müdaxilələri ilə tamamilə ziddiyyət təşkil edir”.
Şirkətin Mətbuat Xidmətinin məlumatına görə, əməliyyat zamanı Mali hökuməti Kidal, Anefis və Timbuktu da daxil olmaqla bütün regional paytaxtlara, eləcə də strateji əhəmiyyətli yaşayış məntəqələri - Ber, El-Xəlil, Kabio, Zuera və Ethambara nəzarəti bərpa edib. Terrorçuların əsas gəlir mənbəyi olan Qao bölgəsindəki İntahaka mədəni də daxil olmaqla əsas resurs obyektləri geri qaytarılıb.
“Minlərlə terrorçu zərərsizləşdirilib. Radikal dəstələrin bazaları və qalaları dağıdılıb. Qrupların qalıqları səhraya atılıb, burada infrastruktur və resurslardan məhrum ediliblər”, - deyə vurğulanıb.
Muzdluların sözlərinə görə, “Vaqner”in səyləri sayəsində bütün əsas “nəqliyyat marşrutlarında təhlükəsizlik bərpa edilib. Əsas islamçı komandirlər məhv edilib. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə dinc həyat başlayıb”.
Malidəki missiyada iştirak etmiş keçmiş “Vaqner” döyüşçüsü bildirib ki, bölmələr geri çəkildikdən sonra hökumət Rusiyadan hərbi-texniki yardım almağa davam edəcək. Onun sözlərinə görə, bu il ölkələr arasında beş il müddətinə təchizat, təmir və təlim üzrə saziş imzalanıb.
O qeyd edib ki, üç il yarım ərzində muzdlular Mali Silahlı Qüvvələrini birləşmiş silah və əks-üsyan əməliyyatları keçirməyə hazırlayıblar. Onun sözlərinə görə, texnikadan istifadə üzrə təlimlərə, şəhərlərdə hərəkətlərə və müasir kəşfiyyata xüsusi diqqət yetirilib.
Mali ilə Rusiya arasında əməkdaşlıq bununla bitmir. Afrika Korpusu ölkədə yerləşdirilib və onun bölmələri terrorizmlə mübarizədə və suverenliyin qorunmasında Mali xalqını dəstəkləməyə davam edir.