Uşaqlar üçün belə Yeni il hədiyyələrini almağa dəyərmi – Diqqətli olaq!

Cəmiyyət

28.12.2022 - 18:21

Həkimlər məsləhət görürlər ki, əgər uşağı hədiyyə ilə sevindirmək istəyirsinizsə, özünüz dəst hazırlayın

Yeni il ən vacib bayramlardan biridir. Xüsusilə, ondan möcüzələr və təbii ki, hədiyyələr gözləyən uşaqlar tərəfindən sevilir. Bu gün uşaqlar üçün ən məşhur hədiyyə rəngli qutularda şirniyyat dəstləridir. Gələn ilin simvolu kimi parlaq evlər, dovşanlar və pişiklər, qar adamları, şirniyyatlar, vaflilər və şokoladlarla doldurulmuş santa klauslar dekabrın əvvəlində və bayramdan əvvəl mağazalarda görünməyə başladılar. Həm yerli, həm də idxal variantları var. Ən ucuz hədiyyə orta hesabla 2,5 manata başa gələcək.

Belə dəstlərin qablaşdırılması əsasən kartondur, lakin parçadan olanı da var - oyuncaqlar və bel çantaları şəklində. İçərisində bir kiloqram şirniyyat olan oyuncaq üçün 60 manatdan çox pul ödəməli olacaqsınız.

Belə hədiyyələri alan vətəndaşları təkcə qiymət deyil, həm də keyfiyyəti narahat edir. Heç kim istəməz ki, hədiyyə uşaqda zəhərlənmə və ya məyusluq yaratsın. Hər il kiminsə vaxtı keçmiş və sadəcə keyfiyyətsiz məhsulla qarşılaşacaq qədər bəxti gətirmir.

 “Keçən il qardaşım uşaqlarına şirin hədiyyə almışdım, sonra məlum oldu ki, konfetlərin bəziləri normal, bəziləri isə açıq-aşkar köhnədir. Bu il komplektləri özüm yığacağam, daha etibarlıdır”, - deyə paytaxt sakini Nailə Mirzəyeva AYNA-ya danışır.

Bu yaxınlarda “Roskontrol” Rusiyada 22 yeni il şirin hədiyyəsinin keyfiyyətini yoxladı. Onlardan 5-də şirniyyat və inqrediyentlərin siyahısı olan içlik paketin içərisinə yerləşdirilib, məlumat əldə etmək imkanı yoxdur. Belə ki, mağazada seçim edən istehlakçı bağlamanı açmadan tərkibi haqqında məlumatla tanış ola bilməyəcək.

Əgər qablaşdırmada məhsulun uşaq qidası üçün nəzərdə tutulduğu deyilirsə, ona qarşı daha sərt tələblər qoyulur, lakin bu, demək olar ki, heç vaxt baş vermir və bu, qanun pozuntusu deyil. Beləliklə, hər kəs hədiyyələrin uşaqlar üçün nəzərdə tutulduğunu başa düşsə də, onlara "uşaqlar üçün olmayan" şirniyyatlar da qoyula bilər.

Tədqiq olunan 22 dəstdən 13-də uşaqlar üçün qəbuledilməz qənnadı məmulatları - qaymaqlı qənnadı məmulatları (tortlar, kökələr), saqqız, karamel, o cümlədən konfetlər olub. Məhsullarda uşaqlar üçün tövsiyə edilməyən bir çox komponent var idi: bitki yağları (müəyyən bir ad göstərmədən, o cümlədən hidrogenləşdirilmiş olanlar); şəkərlə qatılaşdırılmış süd konservi texnologiyasından istifadə edilməklə istehsal olunan süd yağını əvəz edən süd tərkibli məhsul; süd yağı əvəzedicisi; konservant kalium sorbat; konservant kükürd dioksidi; palma yağı və s.

Bəs ölkəmizdə şirin Yeni il hədiyyələrini yoxlanılırmı? Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi illərdir fəaliyyət göstərir və müvafiq sənədlər olmadan yerli bazara bir dənə də olsun məhsul çıxa bilməz.

“Amma bu strukturun nizamnaməsinə görə, o, yalnız qida təhlükəsizliyini təmin edir. Amma keyfiyyəti yoxlayan yoxdur və mən dəfələrlə demişəm ki, nizamnaməyə dəyişiklik etmək lazımdır ki, bu məsələ də nəzarətdə olsun. Azərbaycan Yeni il dəstlərində təhlükəsiz şirniyyatlar alır, lakin onların keyfiyyəti bəzən şübhə doğurur. Uşağı sevindirmək istəyi başadüşüləndir, lakin valideynlər ayıq-sayıq olmalıdırlar”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

AİB sədrinin sözlərinə görə, şirniyyat yeyərkən uşağın dili rənglənirsə, ona belə bir məhsul verməmək daha yaxşıdır: “Belə hədiyyələrin qiymətlərinə gəlincə, hər şeyin qiyməti günü-gündən bahalaşır, şirin hədiyyələr də istisna deyil. Onlar adətən ucuz olmur və Yeni il ərəfəsində bizə narazı istehlakçılardan zənglər gəlir. Lakin bununla bağlı heç nə etmək olmaz, biz bazar iqtisadiyyatında yaşayırıq, tələb təklifi müəyyənləşdirir, dövlət qiymət məsələlərinə qarışmır”.

Dayanıqlı İnkişaf Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri Nəriman Ağayev mövzuya dair AYNA-ya söyləyib ki, bir ailə uşağa Yeni il hədiyyəsinə orta hesabla 20 manat xərcləyəcək: “Şirin dəstləri çox vaxt əsas hədiyyəyə əlavə kimi xidmət edir. Ancaq getdikcə daha çox insan maraqlanır ki, içində nə var. Çox vaxt içinə köhnə, uşaqlar üçün arzuolunmaz tərkibli konfetlər və s. qoyulur. Prinsipcə, daha böyük uşaqlar indi daha əhəmiyyətli hədiyyələrə üstünlük verirlər. Üç yaşından kiçik uşaqlar üçün isə şirniyyatlar arzuolunmazdır. Amma bu dəstlərin neçəsinin indi mağaza rəflərində olmasına baxsaq, deməli onlara tələbat hələ də yüksəkdir”.

Nə olursa olsun, bir çox şirniyyatlar bayramın məcburi tərkib hissəsidir. Amma pediatrlar hesab edirlər ki, əgər uşağı belə bir şeylə sevindirmək istəyirsinizsə, özünüz dəst hazırlayın və daha faydalı olduğu üçün zefir, marmelad, jele konfetlərə üstünlük verin. Seçim hazır bir hədiyyəyə düşdüsə, onun məzmununa, tərkibinə və son istifadə tarixinə diqqət yetirmək lazımdır. Paketdə məhsulu qablaşdıran şirkətin adı və hüquqi ünvanı olmalıdır.

Müəllif: Elya Belskaya