Nəsib Məhəməliyev: “Rusiya mediasından fərqli olaraq, Rusiya dövləti müharibədə neytrallığı maksimum şəkildə gözlədi”
Turan Qafarlı: “Ermənistanlı nazirlərin Qarabağa səfərlərinin sayını azaltmaq, sonra tamamilə ləğv etmək lazımdır”
Noyabrın 10-da imzalanan üçtərəfli razılaşmaya əsasən, Rusiya sülhməramlıları Qarabağa yerləşdi. Bunun ardınca Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) tərəfindən Qarabağa humanitar yardım göndərildi.
Lakin bu addımlar Rusiya mətbuatında təhriflərlə tirajlanmağa başladı və bu təhriflər hələ də davam edir. Məsələn, “Rusiya Dağlıq Qarabağ əhalisinə yardım göndərib”, “Dağlıq Qarabağ əhalisinə yardım edilib”, “Dağlıq Qarabağın zərərçəkən sakinləri yoxdur” başlıqlı xəbərlər Rusiya mətbuatını bəzəyir və Qarabağın ayrıca ərazi kimi təqdim edilməsinə cəhdlər olunur. Halbuki, Dağlıq Qarabağ - inzibati ərazi kimi də, bölgə kimi də mövcud deyil. Azərbaycanda iqtisadi zonanın adı Qarabağ və Yuxarı Qarabağdır və Dağlıq Qarabağ inzibatı ərazi vahidi 1992-ci ildə ləğv edilib.
Mövzunu AYNA-ya dəyərləndirən Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin üzvü Nəsib Məhəməliyevin sözlərinə görə, Rusiya mətbuatı Ermənistan- Azərbaycan münaqişəsində birmənalı olaraq və ənənəvi şəkildə Ermənistan tərəfindən vəkil rolunu oynayıb: “Ancaq bütün bunların əksinə olaraq müharibə başlayandan sonra Rusiya neytral mövqe tutub. Buna baxmayaraq, üçtərəfli bəyannamədə Dağlıq Qarabağın hər hansı bir statusu ilə bağlı heç bir bənd də yer almayıb. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də Dağlıq Qarabağın heç bir statusu olmadığını və Dağlıq Qarabağın ətraf 7 rayonla bərabər Azərbaycanın ərazisi olduğunu vurğulayıb”.
“Aydın məsələdir ki, Rusiya mətbuatında Aren Qabrelyan kimi kalxoz təfəkkürlü media maqanatları mövcduddur və təəssüf ki, bu tipli primitiv insanlar yaranmış müəyyən boşluqlardan istifadə edərək ətrafına xeyli media orqanları toplayıb və Rusiyanın müəyyən mənada dövlət siyasətini müəyyənləşdirirlər. Bu təfəkkürdə olan ünsürlər də təbii ki, Ermənistanın biabırçı məğlubiyyəti ilə barışmaq istəmir və ənənəvi olaraq ətraflarına türkofob, islamofob, erməni lobbisinin süfrəsindən dolanan insanları topalayıb, müxtəlif politoloq, ekspertlər vasitəsi ilə ermənipərəst mövqe nümayiş etdirirlər. Azərbaycan ictimaiyyəti də onları kifayət qədər yaxşı tanıyır, onların nəyə qadir olduğunu bilir. Nəticə etibarı ilə Azərbaycan Ordusu cəmi 44 gün ərzində onların həm ordusunu, həm də bütün informasiya məkanını darmadağın elədi və ölkə ictimaiyyəti cənab Prezidentin timsalında onları məğlub edərək bir yumruq kimi birləşdi”, - deputat bildirib.
Müsahibimiz vurğulayıb ki, erməni təbliğat maşınının nə deyib-deməməsindən asılı olmayaraq, zaman öz sözünü deyir: “Azərbaycanın dövlət maraqları təmin olunub, torpaqlarımızı işğaldan azad edilməklə xalqımızın əsas problemi həll edilib və Azərbaycan xalqının, Azərbaycan Prezidentinin birbaşa qətiyyəti və prinsipiallığı nəticəsində atəşkəsə nəzarət monitorinq missiyasında Rusiya sülhməramlıları ilə birgə, qardaş Türkiyə sülhməramlıları da yer alıb”.
Məhəməliyev hesab edir ki, indiki mərhələdə Rusiya mediasının mövqeyi Rusiya dövlətinin mövqeyindən fərqlənir: “Bir var dövlət siyasəti, bir də var media siyasəti. Dövlət siyasətindən yanaşsaq, görərik ki, müharibədə Rusiya neytrallığı maksimum şəkildə gözləyib. Digər tərəfdən qeyd etmək lazımdır ki, 1992-ci ildən sonra Rusiyanın Azərbaycanda heç bir hərbi hissəsi olmayıb. İndi isə Rusiyanın 1960 nəfərdən ibarət hərbi kontingentinin Azərbaycana qayıtması və 23 postda monitorinq keçirməsi Rusiyanın tərkibində olan müəyyən imperialist qüvvələr tərəfindən bayram kimi qeyd olunur və bu, Rusiyanın Qafqaza qayıtması kimi dəyərləndirilir. Bu mənada təbii ki, Rusiyanın Qafqazdakı dominantlığını maksimum şəkildə qabartmağa çalışırlar. Amma buna fikir vermək lazım deyil. Əsas odur ki, Azərbaycanla Rusiya arasında yeni şərtlər çərçivəsində əməkdaşlıq başlayacaq və yeni iqtisadi, siyasi münasibətlərə keçid ediləcək”.
Milli Məclis üzvü Ermənistanın yeni müdafiə nazirinin Qarabağa gəlişinə də toxunub: “İndiki halda bunu başa düşmək olar ki, Dağlıq Qarabağda yaşayan ermənilərin lideri Arayik Arutunyandır. Bizim qanunvericiliyə görə, o, cinayətkar olsa da, faktiki olaraq onlar tərəfindən lider kimi qəbul olunur. Onun vəzifəsini başqa biri də icra etsəydi, Rusiya sülhməramlıları onunla işləyəcəkdi. Yəni, bu nizamlanma prosesini həyata keçirməlidirlər. Hesab edirəm ki, üçtərəfli bəyannaməyə uyğun olaraq qarşıda bizi münasibətlərin bərpası ilə bağlı yeni müqavilələr gözləyir. Eyni zamanda, Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin demarkasiya məsələsi də var. Yəni, bunu zamana buraxmaq lazımdır. Zaman isə Azərbaycanın xeyrinə işləyir”.
Türkiyədə yaşayan azərbaycanlı politoloq, “TRT World” telekanalının siyasi analitiki Turan Qafarlı da mövuzunu AYNA-ya şərh edib: Bildirib ki, Rusiya mətbuatı həmişə “Artsax”, “Dağlıq Qarabağdakı ermənilər” “dağıdılan kilsələr” mövzuları ilə “oynamağı” sevir: “Bunun qarşılığında heç bir şəkildə Azərbaycanın problemlərini işıqlandırmırlar. Bunun əsas səbəbi də Rusiyanın istər mediasının, istər bürokratiyasının, istərsə də elitasının çox hissəsinin ermənilərin nəzarətində olmasıdır. Üstəlik, dövlət rəsmiləri içərisində özü, həyat yoldaşı erməni olanlar var. Bunlar bilavasitə hesbalanmış məsələlərdir və bunları dəyişdirmək çətindir. Çünki bu işlərə nəzarət edənlər ermənilərdi”.
“Ona görə də biz gözləməyək ki, Rusiya mətbuatında bizim xeyrimizə müsbət nəsə olacaq. Bunu sadəcə və sadəcə Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların bu səviyyədə ərsəyə gəlməsi ilə həll etmək olar. Yəni, Rusiyada onların səviyyəsinə çatmaq üçün Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların bu işə dörd əllə sarılması lazımdır. Bir sözlə, ya yeni media orqanları yaratmalı, ya da həmin media orqanlarına müdaxilə etməlidirlər. Çünki buna diplomatik yolla qarşı çıxmaq çox çətindir. Diplomatik yolla hər yayılan xəbərin qarşısını almaq olmaz. Sadəcə olaraq yaxşı formada təşkilatlanmaq və diaspor vasitəsi ilə yüksək keyfiyyətli işlər görərək, güclü nüfuz qazanıb nələrəsə müdaxilə etmək olar”, - Qafarlı vurğulayıb.
“Ermənistanın yeni müdafiə naziri Vaqarşak Arutunyanın Qarabağda separatçıların rəhbəri Arayik Arutunyanla görüşməsinə gəldikdə, Ermənistan nazirlərinin Qarabağa getməsi birinci dəfə deyil və bu səfərlər bundan əvvəl də olub. Ermənistanın sabiq müdafiə naziri David Tonoyan indi vəzifədə olsaydı, o da bu addımı atardı - necə ki, əvvəllər də bu kimi addımlar atıb. Nazirin Qarabağa getməsinə şərait yaradan rus sülhməramlıları isə onsuz da onların tərəfindədir. Çünki onların icazəsi olmadan ora heç kim gedə bilməzdi. Buna da bizim dövlət səviyyəsində nəzarətimiz və cavabımız olmalıdır”, - analitik söyləyib.
“Lakin ermənistanlı nazir Qarabağa erməni silahlı qüvvələrinin Qarabağdan çəkilməsi prosesini başa çatdırmaq üçün də gedə bilər ki, bu da başa düşüləndir. Həm də görüşdə hansı mövzuların müzakirə edildiyini də dəqiq bilmək lazımdır. Bununla yanaşı, bu səfərlərin ilkin mərhələdə sıx olmamasına çalışmaq, bir müddət sonra isə ümumiyyətlə olmamasını təmin etmək lazımdır. Azərbaycan Prezidenti də bugünlərdə xalqa müraciətində bu mövzuda sonuncu dəfə danışdığını bildirdi. Həm də Laçının işğaldan azad edilməsi ilə belə başa düşüldü ki, digər ərazilərdə yaşayan ermənilər də Azərbaycan vətəndaşları olacaqlar. Ona görə də indiki vəziyyətdə erməni nazirin Qarabağa gəlməsi ciddi məsələ deyil. Çünki hazırda Dağlıq Qarabağda yaşayanlar onsuz da ermənilərdir. Sadəcə olaraq bizim dövlət rəsmiləri bu məsələyə dəqiq mövqe bildirməlidirlər ki, biz də səsimizi daha gur çıxara bilək”, - deyə müsahibimiz fikrini yekunlaşdırıb.