Bir tərəfdən sıxışdır, digər tərəfdən dəvət et
Hakimiyyət və media təbliğatının vahid ailə kimi təqdim etməyə çalışdığı Rusiyada yüzdən çox millətin nümayəndəsi yaşayır. Bütün millətlərin qardaşlıq toxunulmazlığı ilə bağlı ajiotajın səviyyəsi xüsusilə Ukraynada müharibə başlayandan sonra artdı.
Səhərdən axşama qədər Rusiya kanalları sizi “özününkülərə” qoşulmağa çağıran reklam çarxları yayımlayır, pərdə arxasında dualar eşidilir: ruslar rusca, müsəlmanlar ərəbcə dualar oxuyur, hətta buddist duaları da eşidilir. Mesaj aydındır: deyirlər, milliyyətindən və dinindən asılı olmayaraq, Rusiya Federasiyasının vətəndaşları Uca Yaradandan döyüş meydanında qələbə diləyirlər.
Lakin bütün bu təbliğat videoları Rusiya cəmiyyətində hökm sürən reallıqlarla tanış olanlar üçün heç bir məna kəsb etmir. Qədim dövrlərdən bəri Rusiya Federasiyasında, ən azı gündəlik səviyyədə vətəndaşlar iki kateqoriyaya bölünürdü: slavyan görünüşlü şəxslər və digərləri.
"Ağ" rusların əksəriyyəti Qafqazdan və ya ölkənin digər bölgələrindən olan mühacirlərə laqeyd yanaşır, hətta onlara nifrətlə yanaşır, baxmayaraq ki, sonuncular qondarma "titul millət"in nümayəndələri kimi ölkənin eyni vətəndaşlarıdır. Göründüyü kimi, böyük rus şovinizmi genetik səviyyədə ötürülür.
Budur, “Rusiya tolerantlığının” ən son nümunəsi – Rusiya Federasiyası hökuməti yanında Moskva Maliyyə və Hüquq Universitetinin (MMHU) tələbələri – etnik azərbaycanlılarla bu yaxınlarda baş vermiş açıq-aşkar və biabırçı insident. Xatırladaq ki, noyabrın 14-də “Mənim Vətənim: Böyük və Kiçik” adlı tələbə festivalı keçirilib. Bu festival çərçivəsində MMHU-nun Azərbaycan klubuna dəstək məqsədi ilə digər universitetlərin Azərbaycan diasporunu təmsil edən tələbələri iştirak ediblər.
Qonaqlar arasında MMHU-nun tələbələri də olub. Bununla belə, tədbirdə təkcə azərbaycanlı tələbələr deyil, bu universitetdə təhsil alan digər xalqların nümayəndələri də çıxış ediblər. Zalı tərk etdikdən sonra əllərində Azərbaycan bayrağı olan tələbələr “Yaşasın Azərbaycan!” qışqıraraq pilləkənlərlə aşağı düşüblər. - “Yaşasın Azərbaycan!”
Və iki gün sonra internetdə tələbələrin “Allahu Əkbər!” və "Rusları doğrasyn!" qışqırdığı iddia edilən səsli video yayıldı. Şovinist teleqram zibilxanaları xüsusilə bu çirkin işdə əllərindən gələni əsirgəmədilər.
Bir sözlə, heç nədən iyrənc təxribat təşkil olundu və Rusiya Federasiyasının İstintaq Komitəsi bu məsələ ilə maraqlanmağa başladı. Faktla bağlı araşdırmalara başlanılıb. Rusiya Federasiyası Cinayət Məcəlləsinin 205.2 ("Terror fəaliyyətinə ictimai çağırışlar") maddəsi ilə cinayət işi başlanıb. İstintaq Komitəsinin sədri Aleksandr Bastrıkin ona istintaqın gedişi barədə hesabat təqdim etməyi tapşırıb.
Yəni, “ağ” ruslardan bir az fərqli dəri rənginiz və ya göz formanız varsa, Rusiya vətəndaşlığına sahib olmağın heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Müəyyən edən amil Rusiya Federasiyasının pasportu deyil, insanın görünüşüdür. İndi təsəvvür edin, Rusiya Federasiyasının vətəndaşları öz vətənlərində təzyiq altındadırsa, əmək miqrantları üçün vəziyyət necədir?
Rusiya Federasiyasında miqrant işçilərə və ya qonaq işçilərə təzyiq halları kütləvi hal alıb. Xatırlayaq ki, deyəcəyimiz son haldan sonra əməkçi miqrantların onsuz da çətin həyatı demək olar ki, dözülməz hala gəldi.
Söhbət 2024-cü ilin martında “Crocus City Hall”da törədilən terror aktında Tacikistandan olanların günahlandırılmasından gedir. Terror aktından sonra Rusiya hakimiyyəti miqrantların hüquqlarını daha da məhdudlaşdırmağa başlayıb. Xüsusilə, Dövlət Dumasına qanunsuz miqrasiyaya görə cəzaların sərtləşdirilməsi üçün bir neçə qanun layihəsi təqdim edilib.
İndi isə Rusiya cəmiyyətində yumşaq desək, qeyri-dost əhval-ruhiyyə fonunda Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov gözlənilməz bəyanatla çıxış edib: “Rusiyanın gərgin demoqrafik vəziyyət fonunda, dinamik inkişaf üçün əmək miqrantlarına ehtiyacı var. Miqrantlar ehtiyacdır. Fakt budur ki, bizdə çox gərgin demoqrafik vəziyyət var. Biz dünyanın ən böyük ölkəsində yaşayırıq, amma bizim sayımız azdır”.
“Dinamik inkişaf etməyimiz və bütün inkişaf planlarını həyata keçirməyimiz üçün əlbəttə ki, işçilərə ehtiyacımız var. Biz yalnız onları alqışlayırıq", - deyə Peskov vurğulayıb.
Bu, nədir: Peskovun qara yumoru, yoxsa ikiüzlülüyün zirvəsi? Rusiya hakimiyyəti öz vətəndaşlarının təhlükəsizliyini təmin edə bilmir və Peskov əmək miqrantlarını dəvət edir. Yoxsa bu yolla siyasi isteblişmentin tolerantlığını nümayiş etdirməyə çalışır?
Və son bir şey. MMHU-nun azərbaycanlı tələbələri ilə bağlı mövzuya qayıdaraq qeyd edirik ki, Rusiya İstintaq Komitəsi onların şüarlarında ekstremizm əlamətləri aşkar etməyib. Bu barədə İstintaq Komitəsinin rəsmi nümayəndəsi Svetlana Petrenko məlumat verib.
Petrenkonun sözlərinə görə, İstintaq Komitəsinin paytaxt şöbəsinin müstəntiqi tərcüməçi ilə birlikdə tələbələrin iştirakı ilə onların hərəkətlərini lentə alan videoyazıları təhlil edib: “Onların ifadələrində ekstremist xarakterli çağırışlara rast gəlinməyib”.
Ən azından buna görə təşəkkür edirik. Amma İstintaq Komitəsi tələbələrimiz haqqında saxta xəbərlər yayanlara qarşı cinayət işi açsa, daha da minnətdar olardıq ki, bu da onlara baha başa gələ bilər. Yoxsa qanun “ağlara” şamil edilmir?