Bahalı məmnuniyyət: Orta təbəqəli azərbaycanlı üçün səyahət daha əlçatmaz olacaq
Turizm sektoru koronavirus pandemiyasından ən çox təsirlənən sahələrdən biridir. Dövlətlər arasında sərhədlər bağlandı, bütün növ nəqliyyat əlaqələri kəsildi. Və indi dünya tədricən normal həyata qayıtmağa, karantindən çıxmağa başlayır.
Turizm sahəsində ixtisaslaşan ölkələr ilk olaraq yay mövsümünün əvvəlində xarici vətəndaşları qəbul etməkdə maraqlıdır. Optimist proqnozlara görə, bəzi ölkələrə iyunun ortalarında artıq istirahət etmək mümkün olacaq. Ancaq mütəxəssislər bu il səyahətlərin əvvəlki illərə nisbətən baha başa gələcəyini söyləyirlər.
İndi hava yolları şirkətləri öz uçuşlarını Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilə əlaqələli şəkildə həyata keçirir. Sərnişinlərin təhlükəsizliyi üçün sosial məsafəyə əməl edilməlidir. Bu baxımdan orta sıraların boş qalması mümkündür, yəni təyyarələr əvvəlkindən 30% az yüklənəcək. Müvafiq olaraq, bu, aviabiletlərin qiymətinə təsir edəcək - onlar da bahalaşacaq.
Bunu AYNA-ya Azərbaycan Turizm Agentlikləri Assosiasiyasının (ATAA) sədri Rüfət Hacıyev deyib. Onun sözlərinə görə, hava limanlarında gedişhaqqı arta bilər: “Sərnişinlər arasında koronavirus üçün sürətli testdən istifadə edilə bilər ki, bu da üç saatda nəticəni göstərir. Testin qiyməti 30-la 100 dollar arasında dəyişir”.
“Otellərdə qalma qiymətlərində də artım ola bilər, çünki təhlükəsizlik səbəbindən otellər tam olaraq dolmayacaq, yalnız 60% yüklənmə olacaq. Otellərdə bufet sistemi olmayacaq və masalara A klass sistemi üzrə sifariş gətirən ofisiantlar üçün əlavə xərc tələb olunacaq. Oteldə dezinfeksiya xərclərinə görə də qiymət artımı olacaq. Bütün bunlar istirahət qiymətlərinə təsir göstərəcək”, - həmsöhbətimiz bildirib.
R.Hacıyev əlavə edib ki, beynəlxalq turizmdə fasilə yaransa da, ölkəmizdə otellərin açılması ilə daxili turizmdə ikinci bir dağla başlayacaq: “Bununla yanaşı, sərhədlər açılsa da, bir çoxları bu il səyahət etməkdən çəkinərək evdə istirahət etməyi üstün tutacaqlar”.
“Zəfər Turu” turizm agentliyinin direktoru Vüsal Hacıyev də AYNA-ya açıqlamasında, təyyarə salonunda sərnişinlər arasında boş oturacaqların olması səbəbində, hava nəqliyyatında qiymətlərin arta biləcəyini deyib: “Ancaq bu məqam hələ müzakirə olunur. Otellərə gəldikdə isə, daha aşağı qiymətlər, endirimlər gözləmək olar. Bu, mütləq Azərbaycanda da gözlənilir. Bu yaxınlarda bölgədəki turizm sektorunun nümayəndələri ilə söhbət etdik, endirimlərin ediləcəyi yerlər üçün xüsusi paketlər hazırlayırıq”.
Davamlı İnkişaf Tədqiqatları Mərkəzinin (DİTM) sədri Nəriman Ağayev də səyahət qiymətləri artacağı qənaətindədir. “Çünki turizm şirkətləri zərərlərini ən azı bir qədər kompensasiya etmək istəyəcək. Ancaq istirahət etmək üçün harasa getmək istəyənlərin sayı da azalacaq”, - o, əməkdaşımızla söhbətində bildirib.
Ağayevin fikrincə, əgər sərhədlər açılsa, pandemiyadan əvvəl rezervasiya edənlər səyahətə çıxacaqlar: “Xərcin 30%-ni əvvəldən ödəyiblər. İndi bu insanlara sonradan istifadə edə biləcəkləri qəbzlər də daxil olmaqla, müxtəlif seçimlər təklif olunur, lakin həmin vaxtda hər kəsin səyahət etməsi üçün zamanı olmayacaq. Müəyyən bir faiz insan isı, belə qeyri-sabit vaxtda xəstəliyə yoluxmaq qorxusu səbəbindən pullarını geri almağa üstünlük verəcək”.
“Buna baxmayaraq, sərhədlər açılan kimi insanlar səyahətlərini edəcəklər, xüsusən də başqa ölkələrdə qohumları olanlar, iş və s. kimi ehtiyaclar hiss edənlər ölkədən kənara gedəcəklər. Təbii ki, bu proses tamamilə turizmə aid etmək olmaz. Gəlişdən iki həftə sonra karantinə ehtiyac olarsa, təcili və zəruri hallar olmazsa, çox az adam səyahət etməyə ehtiyac duyacaq”, - DİTM rəhbəri vurğulayıb.
Ekspert yaxın gələcəkdə əksər Avropa İttifaqı ölkələrinin öz sərhədlərinin İttifaqdan kənara açmayacağı düşüncəsindədir: “Bu səbəbdən Azərbaycan vətəndaşlarnın, əsasən Asiya istiqamətinə - Tayland, İndoneziya, Vyetnam kimi ölkələrə üz tutacaqlarını güman etmək olar. Lakin Çin hələ də turist axınına ümidli deyil. Azərbaycanda bu il də başqa ölkələrdən gələn turistlərə etibar etmək olmaz. Yalnız xaricdə yaşayan azərbaycanlılar gələcəklər”.
N.Ağayevin sözlərinə görə, xaricə uçuşlarda qiymət artımı daxili turizmin inkişafına dəstək verəcək. Amma ölkə daxilində də istirahət məkanlarında qiymətlər artıq qalxıb. Belə ki, ötən il bir yay evinin kirayə qiyməti 1000 manata başa gəlirdisə, bu il artıq 1300 manatdır. Mütəxəssislərin fikrincə, otellər 10%-dən çox qiymət artırımına getməyəcək, əks təqdirdə müştərilərini itirəcək.