Taras Zaqarodnıy: “Alyansa üzv olan ölkələrin əksəriyyəti artıq şüuraltı səviyyədə bilirlər ki, NATO öz ilkin vəziyyətində deyil”
“NATO-nun iyunun 24-25-də keçiriləcək Haaqa sammiti yeni baş katib Mark Ruttenin sədrliyi ilə ilk sammit olacaq. Bu dəfə toplantı əhəmiyyətli dərəcədə azaldılmış formatda keçiriləcək. Rusiya-Ukrayna müharibəsinin həlli ilə bağlı mövqeyini nəzərə alsaq, Ukrayna bu hadisədən qlobal bir şey gözləməməlidir. Bizi ən çox maraqlandıran Avropa ölkələrinin maliyyə və hərbi dəstəyidir. Amerika silahlarının alınması üçün Avropa pullarının ayrılması məsələsi də bizi maraqlandıra bilər. Əgər bu barədə razılığa gəlinsə, Kiyev üçün yaxşı olacaq”.
Bu fikirləri ukraynalı politoloq, Milli Antiböhran Qrupunun idarəedici tərəfdaşı Taras Zaqorodnıy NATO-nun sammiti ilə bağlı yazdığı analitik məqaləsində qeyd edib.
Politoloq bildirib ki, ilkin məlumata görə, bu sammitdə NATO-ya üzv ölkələr Rusiyanı uzunmüddətli təhlükə kimi tanımağı planlaşdırır: “Əlbəttə, bu yaxşıdır. Amma sual onların özlərini bu təhlükədən qorumaq üçün nə edəcəkləri ilə bağlıdır. Fakt budur ki, ümumiyyətlə, Şimali Atlantika Alyansında belə bir anlayış var ki, NATO öz təsirini itirir. Alyansa üzv olan ölkələrin əksəriyyəti artıq şüuraltı səviyyədə bilirlər ki, NATO öz ilkin vəziyyətində deyil. Bu, xüsusilə Rusiya ilə həmsərhəd olan ölkələr tərəfindən hiss olunur. Əslində Rusiya Federasiyasının problemi və ondan gələn təhdidlər indi həll edilə bilər – həm də birdəfəlik. Amma bunun üçün Şimali Atlantika Alyansı ölkələri özlərinə sual verməlidirlər: qonşu Rusiya mövcud olduğu formada onlara lazımdırmı? Üstəlik, NATO-nun Avropa hissəsi bu qərarın icrasına hətta Çini də cəlb edə bilər. Axı Pekin indi Moskvanın Vaşinqtonla münasibətlərinin yaxşılaşmasından hədsiz dərəcədə narazıdır”.
“NATO-nun müdafiə xərclərini üzv ölkələrin hər birinin ümumi ÜDM-nin 5%-ə çatdırmaq planlarına gəlincə, bu, uzun müddətdir müzakirə olunur. Amma maraqlısı odur ki, onlar əslində Rusiyadan qorunmaq üçün 3% də kifayətdir. Yeganə sual bu maliyyədən necə səmərəli istifadə etməklə bağlıdır”, Zaqarodnıy əlavə edib.
Onun sözlərinə görə, ABŞ artıq nümayiş etdirib ki, Prezident Donald Trampın əvvəllər dediyi 5% Vaşinqtonun NATO-nu 100% təmin edəcəyinə zəmanət deyil: “Ona görə də artan müdafiə xərclərini Ukraynaya köçürmək daha məqsədəuyğun olardı - hərbi-sənaye kompleksini təmin etmək, ordunu maliyyələşdirmək baxımından. Bu, Rusiyaya qarşı çıxmaq üçün kifayət edər”.
“NATO sammiti zamanı Rusiya hərbçilərinin Belarus ərazisində yay təlimləri potensial təhlükə kimi müzakirə olunacaqmı? Tamamilə mümkündür. Amma hesab edirəm ki, Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə artıq Çində danışılıb ki, sürprizlər gözlənilmir. Və Lukaşenko deyəsən, hər şeyi mükəmməl anladı - təlimlər sərhədlərdən daha da irəli çəkildi. Nəhayət, eyni məsələni ABŞ Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Keyt Kelloq da qaldıra bilər, əgər o Belarusa getsə. Amma başa düşmək lazımdır ki, Lukaşenko özü heç bir müharibəyə girmək istəmir. Və hətta Putin ona təzyiq göstərməyə başlasa belə, Lukaşenko həmişə bu çağırışlara taktiki olaraq məhəl qoymamaq imkanına malikdir. Xüsusən də Minskin müharibəyə hazır olmadığını, bunun üçün əlavə investisiyaların və ya silahların lazım olduğunu söyləməklə”, - deyə Zaqarodnıy yazısını tamamlayıb.