Sərhədə qədər sakit və mədəni idilər, amma şərti sərhədi keçəndən sonra yenə türklərə nifrət edən heyvanlara çevrildilər
Pazl tamamlandı
Qarabağ məsələsi həll olundu. İllər, əsrlər keçəcək və 2023-cü ilin sentyabrı azərbaycanlılar üçün həmişəlik qürur mənbəyi olaraq qalacaq. Məhz bu payızda Azərbaycan nəhayət, öz ata-baba torpaqlarında separatizm hidrasını darmadağın etdi. 35 illik bir faciəvi yol (daha dərinə getsəniz, demək olar ki, 200 ildir) ədalətin təntənəsinə gətirib çıxardı.
Və bu yol on minlərlə şəhid soydaşımızın nəşi ilə döşəndi. Azərbaycan xalqı çoxdan gözlənilən və hər biri igid döyüşçülərimizin və erməni vandalları tərəfindən qətlə yetirilən dinc sakinlərin qanı ilə suvarılan bu çoxdan gözlənilən və çox mürəkkəb qələbə pazlını yavaş-yavaş topladı. İndi nə olacaq? Qarabağı, Azərbaycan Qarabağını hansı gələcək gözləyir?
Dəmir yumruq: II hissə
2020-ci ilin noyabr müqaviləsinin imzalanmasından dərhal sonra Azərbaycanın mərkəzi hakimiyyət orqanları Qarabağ ermənilərinə barışıq əlini uzatdı. İstər Ali Baş Komandanın simasında, istərsə də digər yüksək rütbəli məmurların, diplomatların simasında Bakı bunu hər vəchlə açıq şəkildə ifadə etdi: “Bəli, biz 44 günlük müharibədə qalib gəldik. Amma biz sizin etdiyiniz bütün vəhşilikləri bağışlamağa hazırıq, gəlin ağ vərəqlə başlamağa çalışaq. Yetər tökülən qanlar, kifayət edər çəkişmələr. Son qoyaq!”.
Ancaq ağlın səsi eşidilmədi. Nəticədə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin xəbərdar etdiyi baş verdi: dəmir yumruq yenidən separatçıların başına dəydi. Bir gündən az müddətdə onların bütün cəsarətləri ilğım kimi yox oldu. Ağ bayraq qaldırıldı. Azərbaycan isə ehtiyatsız qonşularından fərqli olaraq, silahsız insanlara atəş açmağa başlamadan dərhal bütün döyüş əməliyyatlarını dayandırdı. Ermənilər Bakının insanlığından istifadə etmək qərarına gəldilər və böyük əksəriyyət Ermənistana getdi.
Niyə?
İndi ermənilər ən yaxşı bacardıqları adət-ənənələri ilə bir çox beynəlxalq təşkilatlarda hay-küy salıb, belə bir addım atmağa məcbur olduqlarını, deportasiya edildiklərini və s. vay-şüvənliyə başladılar. Həm onlar, həm də dünyanın müxtəlif ölkələrindəki rəngarəng havadarları Laçın sərhəd-keçid məntəqəsində lentə alınan videomateriallara sadəcə göz yumdular.
Tərk edən ermənilərə yemək və su paylayan Azərbaycan əsgərlərini, erməni uşaqlara tibbi yardım göstərən azərbaycanlı həkimləri, maşınları xarab olan sürücülərə köməyə gələn azərbaycanlı polisləri görməməyi üstün tutdular.
Ermənilərlə çoxsaylı müsahibələrdən iki nəticə çıxarmaq olar: “Bizə getməyi liderlərimiz əmr edib” və “Azərbaycanlılar tərəfindən heç bir təhdid və təzyiq olmayıb”.
İndi bütün bunları görməməyə çalışırlar. Ancaq Allah onların hakimi olsun, indi danışdığımız mövzu bu deyil. Biz sadəcə olaraq başa düşmək istəyirik: niyə ermənilərin əksəriyyəti getməyə qərar verdi?
Yaşasın “soyqırımı”!
Hər kəsin öz cavabı və baş verən hadisələrə öz əsaslandırması ola bilər. Ancaq əsas məqamları vurğulamağa çalışaq.
Ermənilərin Qarabağdan kütləvi şəkildə könüllü köçməsinin əsas, bəlkə də, ən mühüm səbəblərindən biri kütləvi psixoz və şüurların pozulmasıdır. Uzun əsrlər boyu demək olar ki, hər bir erməniyə uşaqlıqdan aşılanıb: Ətrafdakı bütün dünya ancaq onu tələyə salıb hansısa hiylə ilə məhv etmək üçün yaradılıb. Bütün dünya, xüsusən də türklər erməni qanı ilə qidalanan düşməndir. Və dünya yarandığı andan (və Allaha inanan hər bir erməni onun birbaşa Adəmin nəslindən olduğuna qəti şəkildə inanır və hər bir ateist erməni ilk meymunların ermənilər olduğuna əmindir) onlar daim öldürülüb, soyqırıma məruz qalıblar... (?).
Bütün bu əminlik nəsildən-nəslə ötürülüb, hər bir ermənidə şüuraltı səviyyədə oturur. Və onu inandırmaq, ətrafdakı insanların onun taleyi və həyatı ilə qətiyyən maraqlanmadığına, hər kəsin öz işinin kifayət qədər olduğuna inandırmaq çox çətindir.
Son hadisələr göstərdiyi kimi, demək olar ki, mümkün deyil. Erməni nəzəri cəhətdən belə soyqırımı izi olmadığına inanmaqdansa, haradasa soyqırımına məruz qalmağı üstün tutur. Hətta onsuz dəli ola bilər, sonda ölə bilər: “Yox! Mənə soyqırımı verin! Onsuz ermənilik mövcud ola bilməz!”
Qorxu, sadə heyvani qorxu
İndi ikinci səbəb haqqında. Belə bir xəstəlik var - amneziya. Bu, qismən və ya tam yaddaş itkisidir. Ancaq hər kəs bundan əziyyət çəkmir. Yox, təbii ki, ermənilər arasında belə xəstələr var. Lakin ermənilərin böyük əksəriyyətinin yaddaşı gözəldir.
Beləliklə, budur. Qarabağı tərk edən insanlar 90-cı illərin əvvəllərində özlərinin, atalarının, babalarının Qarabağda və Azərbaycanın ona bitişik 7 rayonunda nə etdiklərini çox yaxşı xatırlayırlar. Onlar Xocalını da xatırlayırlar. Yadında olmayanlar isə bütün bu vəhşiliklərin sübutu olan foto və videoları görüblər.
Onlar 30 il əvvəl, azərbaycanlıların getməsi üçün heç kim dəhliz vermirdi. Onlar heç nəsiz getdilər, hər şeyi bu qeyri-insani insanlara buraxdılar. O zaman onları doğradılar, bıçaqladılar, güllələdilər, diri-diri yandırdılar. Bu canavarlar əmin idilər: heç bir cəza olmayacaq, heç kim onlardan heç nə istəməyəcək.
İndi də onların tikə-tikə doğradıqları nəsillər öz ata-baba yurdlarına qayıdır: güclü, inamlı, sarsılmaz, ölümdən qorxmayan, ümumiyyətlə, heç kim və heç nədən qorxmadan. Və bu mənzərə, hadisələrin göstərdiyi kimi, sadəcə olaraq, Qarabağ ermənilərini ən dərin, heyvani qorxuya qərq etdi. Bəli, bəli, çox-çox qorxdular. Onların bütün cəsarətləri, kamera qarşısındakı təkəbbürlü təbəssümləri, sosial şəbəkələrdəki "qəhrəmanlıqları" - hər şey sanki sehrli şəkildə bir anda yoxa çıxdı.
Onlar ruhən inanırlar ki, Xocalıda azərbaycanlılara etdiyimizi onlar da bizə edəcəklər. Amma...
Yenə də yaxın olmalarına baxmayaraq, azərbaycanlıları heç vaxt tanımayıblar. Onlar heç vaxt anlamırdılar ki, azərbaycanlılar bütün istəkləri olsa belə, hətta birdən-birə peyda olsalar da, ermənilərin törətdikləri o vandalizmi təkrarlaya bilməyəcəklər.
Bir də ki, azərbaycanlılar həqiqətən də onlara səmimi şəkildə qalıb insan kimi yaşamağı təklif edirlər: hər şeyə və hər kəsə quduz canavar kimi baxmağı dayandırın.
Bunu başa düşmədilər. Onlar da çaqqallar kimi, sadəcə olaraq, aradan çıxdılar: Laçın sərhəd-keçid məntəqəsinə qədər onlar o qədər sakit və mədəni idilər, amma şərti sərhədi keçəndən sonra yenə türklərə nifrət edən heyvanlara çevrildilər.
Geri qayıdacaqlarmı?
Rəsmi Bakı erməniləri geri qayıtmağa dəvət edir. Amma qayıdacaqlarmı? Zaman göstərəcək. Amma fikrimizcə, bu, yaxın gələcəkdə baş verməyəcək. İstənilən halda kütləvi dönüş olmayacaq. Çünki heç olmasa bir nəsil dəyişməlidir.
Musanın xalqı təmizlənib vəd edilmiş torpağa çatdırması 40 il çəkdi. Ermənilərə nə qədər lazım olacaq - 20? 40? 50? Allah nə vaxt rəhm edib öz Musasını onlara göndərəcək? Və bu, Qiyamət Günündən əvvəl baş verəcəkmi?