Rusiya Ermənistana “sürpriz” yaşada bilər
Elə bunu da sübut etmək lazım idi. Ola bilsin ki, bu lakonik, lakin tutumlu ifadə təkcə Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın Avrasiya Hökumətlərarası Şurasının iclasındakı çıxışını deyil, həm də onun məkrli xarakterini səciyyələndirə bilər.
Mətbuatda Ermənistan Baş nazirinin BMT tribunasından Azərbaycanı sülhə çağıran çıxışlarının təxribatdan başqa bir şey olmadığı barədə yazılıb. Həmçinin qeyd olunub ki, Paşinyan heç bir etimada layiq deyil və onun bütün “sülhsevər” çıxışları yalnız bir məqsədə hesablanıb: özünü göstərmək.
Və Nikol Vovayeviç onun mənəvi keyfiyyətləri ilə bağlı fərziyyələrimizi tam əsaslandırdı. Danışmaq, ən əsası isə həqiqətlə razılaşmaq Ermənistan liderinin qətiyyətli məqamı deyil. Daha doğrusu, heç də güclü tərəfi deyil.
Ola bilsin ki, bəziləri üçün bu, inanılmaz, hətta dəlilik kimi görünəcək, lakin Paşinyan hətta onun imzası olan faktları və sənədləri də inkar edir. Görünür, sosial məsuliyyəti aşağı olan istənilən şəxs erməni Baş nazirin həyasızlığına həsəd apara bilər.
Və yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Paşinyanın çıxışı açıq şəkildə nümayiş etdirir ki, hətta çox aşağı sosial məsuliyyətli qadınlar üçün də vicdan şansları qalır.
“Ermənistan öz ərazisindən malların və insanların keçidinin təhlükəsizliyini təmin etməyə hazırdır”, - deyə Paşinyan Avrasiya Hökumətlərarası Şurasının iclasında deyib.
O, xüsusilə vurğulayıb ki, Ermənistanın haradasa, hansısa sənəddə vaxtilə üçüncü dövlətlərin öz ərazisində kommunikasiyaların təhlükəsizliyini təmin etməsinə razı olması barədə bəyanatlar reallığın təhrifidir: “Eyni şey Ermənistanın nə vaxtsa regional kommunikasiyalarla bağlı suverenliyinin bir növ məhdudlaşdırılması ilə razılaşdığına dair bəzi şərhlərə də aiddir. Bu hal baş vermədi və bu, həm də reallığın aşkar təhrifidir”.
Hökumət başçısının sözlərinə görə, Ermənistanın öhdəliyi aydındır: “Bizim öhdəliyimiz öz ərazimizdə yüklərin və nəqliyyat vasitələrinin təhlükəsizliyinə zəmanət verməkdir və biz buna zəmanət veririk”.
Baxın, bu halda Paşinyan yarımçıq həqiqəti söylədi, bu isə, bildiyimiz kimi, saf yalandan da pisdir. 9-10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli razılaşmanın 9-cu bəndini Ermənistanın Baş nazirinə xatırlatmaqla onun yaddaşını təzələməli olacağıq.
Orada deyilir: “Regiondakı bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri blokdan çıxarılacaq. Ermənistan vətəndaşların, avtonəqliyyat vasitələrinin və yüklərin hər iki istiqamətdə maneəsiz hərəkətini təşkil etmək məqsədilə Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat kommunikasiyalarının təhlükəsizliyinə təminat verir. Nəqliyyat rabitəsinə nəzarəti Rusiya FSB-nin Sərhəd Xidməti həyata keçirir”.
Və burada Paşiyanın sözlərində (həmişə olduğu kimi) açıq-aşkar uyğunsuzluq var. Görünür, söhbət məhz mövzusu Ermənistanın siyasi dairələrində dözülməz allergiya yaradan Zəngəzur dəhlizindən gedir. Paşinyanın sözləri erməni tərəfinin yuxarıdakı bəndi başdan-başa yerinə yetirməyə razı olduğunu ifadə edirmi? Bu məqamda şübhəyə daha çox yer var.
Şübhə doğuran odur ki, Paşinyan Ermənistanın Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqələrinin təhlükəsizliyini təmin etdiyini qeyd etməklə yanaşı, başqa bir şeyi unudur. Məhz, həmin “təhlükəsizlik zəmanətləri” Rusiya FSB Sərhəd Xidmətinin nəzarəti altında olmalıdır. Yəni bu xüsusi ştrix Ermənistan üçün imperativdir.
Lakin Paşinyanın bu aspektdən xəbərsiz olması iki mühüm məqamı bir daha təsdiqlədi:
Birincisi, İrəvan bir daha göstərdi ki, tutduğu Qərb kursu Rusiya vektorundan üstündür;
İkincisi, əgər qarşı tərəf bunu açıq-aşkar inkar edərsə, Ermənistan tərəfindən nəqliyyat kommunikasiyalarının, xüsusən də azərbaycanlıların təhlükəsizliyinin hansı təminatından danışmaq olar?
Və nəhayət. Aİİ toplantısında Paşinyanın Moskvaya doğru atdığı “oxlar” İrəvana əks nəticə verə bilər. Kreml İrəvanı asanlıqla “qara siyahı”ya sala bilər. Çətin ki, bundan sonra Ermənistanın ÜDM-i Qərbin sanksiyalarından yan keçərək sıçrayış yaşasın…